Мемлекеттік тапсырыспен жарыққа шыққан 40 кітаптың тұсаукесері өтті
27 Желтоқсан 2021
Бүгін 27 желтоқсан Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің ұйымдастыруымен Нұр-Сұлтан қаласындағы ҚР Ұлттық академиялық кітапханасында Балалар әдебиеті жылы аясында мемлекеттік тапсырыспен жарыққа шыққан 40 кітаптың тұсаукесері өткізілді.
Іс-шараның мақсаты – балалар әдебиеті арқылы жас буынның сана-сезімін оятып, ақыл-ойын дамыту, оларды адамгершілікке, отан сүйгіштікке, ізгі мұраттарға баулу, кітап оқуға ынталандыру.
Алқалы жиынға Мәдениет және спорт министрі Ақтоты Райымқұлова, ҚР Парламентінің депутаттары, шығармашылық қоғамдастықтардың өкілдері, жазушылар, ақындар, аудармашылар, әдебиеттанушылар, журналистер, редакторлар, байқауға қатысушылар, оқырмандар, кітапханашылар қатысты.
Сонымен қатар іс-шараны «Ер Төстік» байқауының жеңімпаздары мен қатысушылары, облыстық балалар және жасөспірімдер кітапханасының басшылары мен кітапханашылары ZOOM платформасы арқылы онлайн режимде тамашалап, пікір білдірді.
Министр Ақтоты Райымқұлова кіріспе сөз сөйлеп, атқарылып жатқан жұмыстар жайын баяндады.
«Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев: «Кітап оқуға деген, кітап арқылы қоршаған әлемді тануға деген қызығушылық балалардың мектеп қабырғасынан қалыптасуы тиіс. Кітапхана осы қызығушылықтың орталығы, кітаптардың қызықты әлеміне жетелейтін орын болуы керек» деп атап өткен болатын. 2021 жыл «Балалар әдебиеті жылы» деп жарияланып, осы жыл шеңберінде оқырмандарды кітапханаларға тарту және елімізде оқуды насихаттау жөнінде 2021-2023 жылдарға арналған іс-шаралар жоспары бекітілген болатын. Балалар мен жасөспірімдер арасында оқу сауаттылығын арттыру межесі мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс аясында алғаш рет «Жас қаламгер» әлеуметтік жобасы, «Қазақстанның оқырман ұрпағы – 2021» жалпы ұлттық акциясы және басқа да мәдени шаралармен толықты. Сонымен қатар, NurOtan сайлауалды тұғырнамасы аясында 2025 жылға дейін еліміздің кітапхана қорын жыл сайын толтыру, оның ішінде көзі көрмейтін және нашар көретін азаматтар үшін қорды мемлекеттік тілде 10%-ға ұлғайту көзделген. Мемлекет басшысы 2021 жылдың 1 қыркүйектегі Қазақстан халқына Жолдауында «Дарынды балаларды жан-жақты қолдау қажет» деп тағы да атап өтті. Сондықтан Үкіметке жыл соңына дейін жаңа мәдениетті және оның дарынды өкілдерін ілгерілетуге бағытталған практикалық шаралар жоспарын ұсыну тапсырылды. Осыған байланысты Министрлік құрамына мәдениет қайраткерлері, сарапшылар, мүдделі ұйымдар мен жергілікті атқарушы органдардың өкілдері кіретін тиісті жұмыс тобы құрылды. «Жаңа мәдениетті және оның талантты өкілдерін ілгерілетуге бағытталған іс жүзіндегі шаралар жоспары» жобасы әзірленді.
Шығармашыл жастарды қолдау жоспарының жобасы аясында жастардың шығармашылық мүмкіндіктерін ашуға ықпал ететін мәдениеттің түрлі бағыттары мен жанрларын дамытуға бағытталған республикалық, облыстық және халықаралық деңгейдегі 80-ге жуық іс-шара алдын-ала жоспарланып, оның ішінде жергілікті атқарушы органдар желісі бойынша 47 іс-шараны іске асыру көзделді. Сонымен қатар балалардың шығармашылық әлеуетін дамыту, халық үшін мәдениет объектілеріне қолжетімділікті қамтамасыз ету үшін тиісті инфрақұрылымды дамыту жүзеге асты.
Егемен елдің ертеңі – рухани қазынамызды толықтыруға қомақты үлес қосып жатқан өздеріңізге, ел болашағы жастарымызға алдағы уақытта шығармашылық табыс пен жарқын белестер тілеймін.
Биыл балалар мен жасөспірімдердің кітап оқуын қолдау аясында өткізілгн іс-шаралар республиканың барлық өңірін дерлік қамтыды. 2021 жылы республикалық балалар әдебиеті жылы аясында 14 612 іс-шара өткізіліп, оған қатысым саны 861 950 адам онлайн және офлайн түрде қатысты.
Балалар мен жасөспірімдер шығармаларын, балалар әдебиетін дамыту үшін «Ер Төстік» әдеби байқауын жарияладық. Әдеби байқаудың мақсаты – балалар мен жасөспірімдерге арнап жазатын талантты қаламгерлерді анықтау, лайықты марапаттау, қазақ балалар әдебиетін қолдау және дамыту. Байқауда балалар ақын-жазушылар мен суретшілер арасында сарапқа түскен көркем шығармалар бірнеше номинация бойынша жүлделі орындар тағайындалды.
Балалар әдебиетінің көкжиегі кеңейіп, зейінді ұрпаққа жасалып жатқан әрбір игі істеріміз мерейлі болсын! Бүгінгі 2021 жыл - балалар әдебиеті жылын қорытындылау жиынында қоғамның назарын балалар әдебиетіне аударып, еліміздің ертеңі, мемлекетіміздің болашағы білімді де білгір жастарды қалыптастырып, қолдау үшін келер жылды да балалар әдебиеті жылы деп жариялауды ұсынамын»,- деді министр.
Министрлік отандық қаламгерлердің әдебиеттерін шығару бойынша мемлекеттік қолдау тетігін тұрақты негізде жүзеге асырып отырады. Осы ретте баспа саласында үйлестіретін «Мәдениет және өнер саласындағы бәсекелестікті жоғарылату, қазақстандық мәдени мұраны сақтау, зерделеу мен насихаттау және мұрағат ісінің іске асырылу тиімділігін арттыру» республикалық бюджеттік бағдарламаның «Қоғамдық маңызы бар әдебиетті сатып алу, басып шығару және тарату» кіші бағдарламасы шеңберінде осы жылы 168 аталыммен қоғамдық маңызы бар әдебиетті жалпы таралымы 492 мың данамен басып шығарып, республиканың мемлекеттік кітапханаларына тегін таратты. Соның ішінде, 40 балалар әдебиетін жалпы таралымы 120 мың данамен басылып шығарылды.
Жоғарыда аталған кітаптардың ішінде балалар мен жасөспірімдерге арналған келесі отандық шығармалар жарық көрді: Қ. Ергөбек «Адамның бір қызығы бала деген...», А. Рақышева «Балалықтың соңғы күзі», Б. Қарағызұлы «Ұлы даланың ұландары», Ш. Күмісбаев «Сәби болғым келеді», Т. Юпов «Ұмытпа ұлылардың ұрпағысың», Т. Бейсембек «Зерек бала», С. Үсен «Қыранның балапаны», Г. Ақжолова «Алдар көсе»,
С. Байхонов «Сара апамның сабақтары», А. Сейдімбеков «Алпамыс батыр», Ә. Беркімбаева «Дәуіт атайдың ертегілері», Г. Ақжолова «Жаңылтпаштар», Г. Шойбекова «Тұғрылханның көк туы», Б. Сарыбай «Ақтабан», З. Жұманова «Күләйша, Рокфеллер», Н. Қапалбекұлы «Балалар әлемі», А. Сопыбеков «Көңілді біздің күніміз», Ә. Қалдыбаев «Сағындым сені, інім!», C. Қалиұлы «Құйғыт кәне, тұлпарым» К. Ыбырай «Шуақ», С. Оспан «Қоңырау», О. Асқар «Ауыл балалары мен қала балалары», А. Сәрсеков «Алақай!», Ә. Файзуллаев «Өтірік айтпайтын күн», О. Байбақұлы «Бәсіре», Ж. Шағатай «Ауылдың кішкентай археологтары», Ш. Күмісбайұлы «Бабамдай болғым келеді», С. Әбділдабек «Айдана мен Ақжолтай», А. Өмірбаев «Жас жүрек», Н. Ақыш «Тау ішіндегі тауқымет» қазақ тілдерінде, А. Сейдімбеков «Алпамыс», Г. Бельгер «Волк, Чапа и другие» орыс тідерінде және Н. Айт «Саяхатшы шыбын Муха-непоседа», Юрий Серебрянский «Қазақстандық ертегілер» (қазақ-орыс тілдерінде).
Сондай-ақ әлем балалар әдебиеті авторларының қазақ тіліндегі аудармалары жарық көрді, соның ішінде жапон балалар әдебиеті жас оқырмандар үшін қызықты әрі тың шығарма екенін атап өтуге болады: «Көк бөрінің көзі; Кастрючин В.А. «Ержүрек құмырсқа», Стивенсон Роберт Льюис «Қазына аралы», Даниэль Дефо «Робинзон Крузо», Джонатан Свифт «Гулливердің саяхаттары», Жапон балалар әдебиетінің аудармалары» 1-томы қазақ тілдерінде және ағылшын тілінен аударған. Е. Подрезовой «Динозавры» (орыс тілінде).
Жиын соңында «Парасат» хорының балалары әннен шашу шашты.